Hedendaagse kunst en mode uit Indonesië

Tweede fase Indonesië-tentoonstelling aangebroken: kunstenaars presenteren Indonesisch, hedendaags perspectief 

Met meer dan tien nieuwe objecten is De Grote Indonesië-tentoonstelling in De Nieuwe Kerk vandaag gecompleteerd. Het betreft een uitzonderlijke hedendaagse kunst- en modecollectie die voor het eerst samenkomt in Amsterdam. Speciaal voor de Indonesië-tentoonstelling geselecteerd in samenwerking met vijftien kunstenaars uit Indonesië. Tezamen voegen ze soms kritische, soms poëtische, soms hoopvolle, maar altijd hedendaagse perspectieven toe aan de drukbezochte tentoonstelling die in oktober werd geopend. Het zijn kunstenaars die met hun werk reflecteren op thema’s als gelijkheid, gender, protest, geschiedenis en kolonialisme en natuurbescherming.

Vijftien makers, drie generaties
Nieuw in de tentoonstelling zijn de werken van Alfiah Rahdini (1990, Bandung), Ari Bayuaji (1975, Bali), Citra Sasmita (1990, Bali), Edward Hutabarat (1985, Tarutung), Heri Dono (1960, Jakarta), Mangmoel (1984, Bandung), Octora (1982, Bandung), Auguste Soesastro (1981, Jakarta), Timoteus Anggawan Kusno (1989, Yogyakarta) en Toton Januar (1978, Makassar). De kunstenaars staan voor drie generaties makers die wonen en werken in Indonesië. Samen met de eerdere werken van onder meer Eko Nugroho (1977, Yogyakarta) en FX Harsono (1949, Jakarta) is de hedendaagse stem in de tentoonstelling goed vertegenwoordigd.

Nieuw werk Affandi
Het bijzondere kunsttransport maakt het ook mogelijk om nog twee extra werken van de gevierde kunstenaar Kusama Affandi (1907-1990) toe te voegen aan de tentoonstelling. Het gaat onder meer om het schilderij Gevangen Spion (1947) uit de collectie van het Affandi Museum in Yogyakarta. Dissa Aruna Makalingga, vijfde generatie Affandi, heeft de nieuwe werken persoonlijk naar De Nieuwe Kerk gebracht. Het beroemde zelfportret Ontevreden Stemming (1948, collectie Wereldculturen), dat reeds in Amsterdam te zien was, behoort tot een van de meest geliefde objecten uit de tentoonstelling.  

Avondopenstelling 
In het kader van de nieuwe toevoegingen aan de tentoonstelling organiseert De Nieuwe Kerk een feestelijke avondopenstelling voor het publiek op woensdag 13 december. De tentoonstelling is overdag van 10 tot 17 uur geopend en ‘s avonds van 19 tot 22 uur. Vanaf 20 uur is er die avond ook een bijzonder programma: Verhalen uit Indonesië. Met bekende schrijvers als Jan Brokken en Esther Captain die met elkaar in gesprek gaan onder leiding van Hans Goedkoop. De Indonesië-tentoonstelling is te zien t/m Tweede Paasdag, maandag 1 april 2024. 

Extra informatie nieuwe objecten Indonesië-tentoonstelling

Modeontwerpers staan in de voorlinies
Een groot deel van de nieuwe objecten is afkomstig van kunstenaars die ook als modeontwerper collecties uitbrengen. Zij onderzoeken via ambacht, textiel, klederdracht en uniformen de culturele identiteit, gelijkheid en machtsstructuren. Een van de meest invloedrijke ontwerpers is Hutabarat. Bekend om zijn betrokkenheid bij lokale ambachtslieden en het erfgoed dat zij vertegenwoordigen. Van hem is er een meterslange sarong te zien die symbool staat voor overwinning, kracht en heldendom. Ontwerper Toton Januar brengt in zijn werk verschillende religies samen. Geïnspireerd op het hindoeïsme, boeddhisme en de Islam. In het ontwerp van Soesastro speelt gelijkheid en emancipatie een belangrijke rol. Zijn werk is gebaseerd op kleding die van oorsprong enkel door aristocratische Javaanse mannen werd gedragen. Soesastro heeft het design aangepast voor vrouwen. Kunstenaar Octora verwijst in haar werk naar de botsende betekenis van bescherming, met transparante uniformen gemaakt van ijzergaas en messing. Ze symboliseren het gebruik en misbruik van geweld in naam van de bescherming van het volk. Van ontwerper en kunstenaar Asha Smara Darra is er een videokunstwerk te zien waarin de zoektocht naar identiteit centraal staat. 

Een bijzondere positie neemt Mella Jaarsma in. Deze Nederlandse vrouw woont en werkt als kunstenaar in Yogyakarta. Jaarsma laat via haar werk de stem horen van een andere kunstenaar, die van de Papoease Agus Ongge. Hij vertelt over de geschiedenis van de beeldende kunst in Papoea en hoe deze zich verhoudt tot het kolonialisme, de komst van missionarissen en het beleid onder verschillende Indonesische presidenten. FX Harsono verbeeldt op krachtige wijze het verlies, de herinnering en de voortdurende strijd voor het behoud van de eigen Chinese identiteit gedurende het regime Suharto. Kunstenaars Mangmoel en Ari Bayuaji kaarten met hun werk actuele kwesties aan die met natuur en klimaat te maken hebben. Beiden werken met gerecyclede materialen. Van Alfiah Rahdini zijn twee objecten te zien. Rahdini gaat middels kunst de dialoog aan over de positie van de moslimvrouw in het huidige Indonesië. Kunstenaars als Heri Dono en Timoteus Anggawan Kusno reflecteren op geheel eigen wijze op de koloniale bezetting en de effecten van het kolonialisme. Citra Sasmita ontrafelt in haar werk mythes en misvattingen binnen de Balinese cultuur waarbij de positie van de vrouw een belangrijke rol speelt. Van Eko Nugroho is er een serie hedendaagse wajangpoppen te zien die refereert aan het potentiële geweld dat schuilgaat achter de mens. Het videokunstwerk van Nadiah Bamadhaj gaat over nationalisme, angst en de bewustwording van vrouwenemancipatie in Indonesië. 

Beeldmateriaal is te downloaden via deze link. De foto’s zijn rechtenvrij te gebruiken voor artikelen over de tentoonstelling en met vermelding van de naam van de fotograaf, Isabell Janssen.