El Greco, Pentecostés (Pinksteren), ca. 1600. Olieverf op doek, 275 x 127 cm © Photographic Archive. Museo Nacional del Prado. Madrid

El Greco’s Pentecostés is Het Meesterwerk van 2017 in De Nieuwe Kerk Amsterdam

De Nieuwe Kerk Amsterdam creëert voor de zesde editie van de serie Het Meesterwerk een multidimensionale belevenis van kunst, reconstructie, muziek, opera en film. Het Meesterwerk in deze editie is een ruimhartige bruikleen van het Museo del Prado in Madrid: Pentecostés (Pinksteren) van El Greco uit 1600. El Greco in Nederland is bijzonder. In vaste collecties is een werk van El Greco zeer uitzonderlijk en zelden zijn er tentoonstellingen met werk van hem.

Vanaf 18 februari schittert dit bijzondere, expressieve werk zeven weken lang in De Nieuwe Kerk, met een unieke reconstructie op doek van het originele altaar waar het deel van uitmaakte.

Reconstructie
In De Nieuwe Kerk is de reconstructie uit 2001 op vrijwel ware grootte op doek te zien. Het altaar werd in 1600 in Madrid ingewijd en in 1814 door de Inquisitie verwijderd. Op het altaar prijkten zeven werken van El Greco, waarvan Pentecostés er één was. Ieder schilderij toonde een episode uit het levensverhaal van Jezus. Zo waren er onder meer de Annunciatie, de Kruisiging en de Verrijzenis, naast Pentecostés, dat het moment toont waarop de Heilige Geest in vlammen neerdaalt op Maria en de apostelen. Het expressionistische karakter van dit werk, de kleurrijke vlakken, de ongebruikelijke verticale compositie en het onnatuurlijke licht verraden direct El Greco’s unieke handschrift. Een krachtig werk, een perfect voorbeeld van zijn zeer persoonlijke latere schilderstijl. De tweede apostel rechts wordt wel gezien als een zelfportret van El Greco.

Muziek en film
Om een inspirerende dimensie aan het bezoek van Het Meesterwerk toe te voegen hebben drie experts hun eigen Spotify-playlist samengesteld. Klassieke muziek-DJ Von Rosenthal, musicoloog Sylvester Beelaert en conservator Birgit Boelens selecteerden inspirerende muziekstukken die passen bij de tentoonstelling. De documentaire El Greco: An Artist’s Odyssey neemt de kijker mee in El Greco’s artistieke levensreis van de tweede helft van de zestiende eeuw,
van Griekenland via Venetië en Rome naar Madrid en Toledo.

Opera en lezingen
Componist en gitaarvirtuoos Eric Vaarzon Morel geeft op vrijdagavond 17 maart een speciaal avondconcert met highlights uit zijn flamenco-opera El Greco de Toledo. Met mezzosopraan Eline Welle en Oene van Geel op viool. Inspirerende lezingen worden gegeven door onder anderen conservator Birgit Boelens (zaterdag 25 februari) en El Greco-kenner Eric Storm (zaterdag 8 april).

Het Meesterwerk Pentecostés van El Greco is te zien in De Nieuwe Kerk Amsterdam van 18 februari tot en met 9 april. Voor meer informatie kijk op nieuwekerk.nl/tentoonstellingen/meesterwerk-2017/.

Van Lanschot Kunstprijs
Dit jaar is tijdens Het Meesterwerk ook de winnende inzending voor de Van Lanschot Kunstprijs 2016 te zien. Mirjam Offringa’s Het Contact, een drie minuten durend videokunstwerk, toont in een van de kapellen een ogenschijnlijk toevallige, maar in werkelijkheid zorgvuldig geënsceneerde opname van vijf wachtende mensen in een metrostation. Volgens de jury gaf dit werk van alle inzendingen het beste de huidige tijdgeest weer.