Dodenrituelen | Death Rituals

02

Hudoq-masker 

De snavel van een neushoornvogel, de zon op het voorhoofd en een grote bek vol tanden van de waterslang. Deze symbolen van boven- en benedenwereld komen samen in dit masker en zo draagt het de kracht van de voorouders. In het scheppingsverhaal van de Dayak zijn de mensen gemaakt door de goden Mahatala en Jata. Die kunnen zichzelf veranderen in de neushoornvogel en de waterslang.

Sjamanen droegen dit masker bij genezingsrituelen. Met een verenhoofddeksel en een toverstok namen zij de gedaante van de voorouder aan en dienden zo als medium voor de zieke. Dansers van de Dayak-gemeenschap droegen zo’n masker bij een ceremonie om de godin van de rijst om een goede oogst te vragen.

Hudoq mask  

The bill of a hornbill, the sun on the forehead and a large mouth filled with the teeth of the water snake. These symbols of the world above and the underworld come together in this mask, which bears the power of the ancestors as a result. In the Dayak creation story, humans were made by the gods Mahatala and Jata, who can transform themselves into the hornbill and the water snake.     

Shamans wore this mask during healing rituals. With a feather headdress and a wand, they assumed the identity of the ancestor, allowing them to serve as a medium for the sick individual. Dancers from the Dayak community wore a mask like this during a ceremony to request a good harvest from the rice goddess.  

01

Ritueel doek met schip – Tampan

Mensen staan opeengepakt in het ruim en bewakers staan op het dek van het schip op de uitkijk. Zo begeleiden deze voorouders de overledene naar een nieuw leven als voorouder. Het schip staat symbool voor de saamhorigheid van de gemeenschap. Het doek hangt op een belangrijke plek, daar waar de ceremonie plaatsvindt.    

Ceremonial wall hanging with ship - Tampan     

People are stood packed in the hold, while guards stand on the lookout on deck. This is how these ancestors accompany the deceased to a new life as ancestor. The ship symbolises the solidarity of the community. The wall hanging is displayed in an important location, the place where the ceremony is held.   

02

Voorouderfamilie - Adu Zatua 

Niet door geboorte, maar door de dood breidt deze familie zich uit. Wanneer een familielid stierf, kreeg deze een voorouderbeeld dat werd toegevoegd aan de rij. Deze beeldengroep was bevestigd aan een wand van het huis. Belangrijke voorouders kregen een apart beeld. Elk jaar werd op de sterfdag van een voorouder geofferd; een ei, een kip of een varken.     

Ancestral family – Adu Zatua 

This family expands because of death, not birth. When a family member died, they received an ancestral statue that was added to the row. This group of statues was attached to a wall in the home. Important ancestors were given a separate statue. Every year on the anniversary of an ancestor’s death, sacrifices were made: an egg, a chicken or a pig.   

03 

Masker – Topéng

Met zo’n masker van een bosgeest op, begeleiden de Karo de stoffelijke resten van belangrijke mensen naar hun laatste rustplaats. Zo zijn de overledenen beschermd tegen het kwaad tijdens de overgang van leven naar dood. Na het ritueel blijven de maskers achter bij het graf. Die vervullen dan de rol van intermediair tussen de dode en de levenden.    

Mask - Topéng   

The Karo wear such a mask of a forest spirit when they accompany the remains of important individuals to their final resting place. This protects the deceased from evil during the transition from life to death. After the ritual, the masks remain by the grave. They then play the role of intermediary between the deceased and the living.  

04

Gouden oorhangers – Mamuli 

Het zijn oorhangers vol symboliek: de vorm ─ van het vrouwelijk geslachtsorgaan ─ staat voor vruchtbaarheid en nieuw leven, de buffels en aapjes geven de mamuli een mannelijk prestige.     
Ook is het omega-teken te herkennen, dat een metafoor is voor het einde van het leven.     

Vrouwen dragen de kostbare gouden sieraden bij begrafenissen, huwelijken en andere belangrijke gebeurtenissen. Ook worden ze meegegeven als grafgift of bruidsschat. Het zijn bijna altijd erfstukken. De kostbaarste mamuli zijn familie-erfstukken, tanngu marapu: ‘wat toebehoort aan de voorouders’. Ze zijn van de de clan en worden doorgegeven aan de volgende generaties.     

Gold ear pendants – Mamuli  

These pendants are laden with symbolism: the shape ─ of female genitalia ─ stands for fertility and new life, while the buffaloes and monkeys give the mamuli male prestige. The omega sign can also be discerned, which is a metaphor for the end of life.     

Women wear the precious gold jewels at funerals, weddings and other important events. They also serve as grave goods and dowry. They are almost always heirlooms. The most precious mamuli are family heirlooms, tanngu marapu: ‘that what belongs to the ancestors’. They belong to the clan and are passed on to the following generations.   

05

Rugsieraad 

De kleine gehurkte figuurtjes bovenaan zijn voorouders. Ze verwijzen naar hun belangrijke rituele functie in het contact met de levenden. Deze kandaure – een ritueel kralensieraad – wordt dan ook gebruikt bij allerlei ceremonies, zoals begrafenissen en huwelijken: op het lichaam van een dode gelegd of aan het familiehuis opgehangen. Jonge vrouwen en mannen dragen het ook als rugsieraad tijdens een dodenritueel.     

Alleen de Toraja-mannen mogen een kandaure maken, van kralen die soms generaties lang meegaan. Vaak zijn het zeer kostbare erfstukken die in het familiehuis worden bewaard. Dit huis vormt de schakel tussen de levenden en de voorouders.   

Back ornament   

The small squatting figures along the top are ancestors. They refer to their important ritual function in the contact with the living. This kandaure – a ritual beaded ornament – is used in all sorts of ceremonies, such as funerals and weddings, either placed on the body of the deceased or hung on the wall of the ancestral house. Young men and women also wear this back ornament during a death ritual.     

Only the Toraja men are permitted to make a kandaure, crafted from beads that have sometimes been passed down for generations. They are often very precious heirlooms which are kept in the ancestral house. This house is the link between the living and the ancestors.     

06 

Portretten - Tau-tau

Een in hout gesneden portret van de overledene is voor de nabestaanden een communicatiemiddel met de voorouders. Het beeld wordt met een ritueel tot leven gewekt, aangekleed en op een balkon voor het graf gezet. Als de familie contact wil met de voorouder, brengt ze offers naar het beeld.     

Portraits - Tau-tau  

For relatives, a portrait of the deceased carved in wood is a means of communicating with the ancestors. In a ritual, the sculpture is brought to life, dressed and placed on a balcony before the grave. If the family wishes to contact the ancestor, they make offerings to the sculpture.  

07

Armband – Lola-lola 

De ronde vorm van geelglanzend goud en stralen met rode kralen aan de uiteinden: het is net de zon. Vanwege die associatie met de zon staat voor de Toraja goud symbool voor wedergeboorte. Alleen vorsten dragen zo een kostbare armband, vaak tijdens ceremonies. Soms krijgen ook overledenen dergelijke gouden voorwerpen mee in de graftoren waarin zij worden bijgezet.  

Bracelet – Lola-lola   

The round shape is made up of yellow gleaming gold and beams ending in red beads: it resembles the sun. Because of this association with the sun, gold symbolises rebirth for the Torajans. Only monarchs wear such a valuable bracelet, often during ceremonies. Sometimes the dead were also given such gold objects to accompany them in the burial tower where they were interred.